Jak prawidłowo szyć ściegiem zygzak i ściegiem owerlokowy, tak aby nie ściągał on szytego materiału.

Często pytacie nas jak prawidłowo ustawić maszynę, aby ścieg zygzak czy ścieg owerlokowy był idealnie równy, a materiał nie był ściągnięty czy pomarszczony. Wiele zależy od tego na jakim materiale szyjemy, jakie mamy ustawienia maszyny i jaką stopkę stosujemy. Rozwiązań tego problemu jest kilka i w tym wpisie postaram się Wam wytłumaczyć co należy zrobić.

Zacznę od podstaw, czyli od opisania do czego i kiedy stosujemy ścieg zygzak i ścieg owerlokowy.
Po pierwsze oba ściegi służą do obrębiania krawędzi materiału (zabezpieczenia go przed strzępieniem). Ścieg zygzak to rozwiązanie dla osób, które nie posiadają owerloka, czy których maszyna nie ma ściegu owerlokowego. Jeśli macie ścieg owerlokowy to da on Wam lepsze zabezpieczenie krawędzi.
Po drugie oba ściegi można wykorzystać do łączenia dzianin czy innych materiałów, szczególnie, gdy zależy nam, aby ścieg pozostał elastyczny.
Po trzecie zygzak’iem możemy z powodzeniem ozdabiać gotowe wyroby, można przyszyć guziki, obrzucać dziurki czy naszywać aplikację. Dodatkowo przyda się podczas cerowania lub wszywania gumki.

Jak wygląda prawidłowo wykonany ścieg zygzak?
Pewnie część z Was będzie zaskoczona, ale ścieg zygzak jest poprawny jak z wierzchniej strony widać tylko nitkę górną, a do strony spodniej widać nitkę spodnią (od szpulki) i delikatnie nitkę górną! (Wiem to zaskakujące :)) Przy ściegu prostym nie byłoby to dopuszczalne, ale przy zygzaku jest poprawne. Identyczną sytuację jak z zygzakiem mamy ze ściegiem owerlokowym.

Na zdjęciach poniżej przedstawiam ściegi zygzak z różnymi naprężeniami nici górnej. Zwróćcie uwagę jak zmienia się wygląd tego ściegu.
1. Prawidłowo ustawione naprężenia – ścieg z obu stron wygląda poprawnie
2. Zbyt mocne naprężenie na nitce górnej- naprężenie to powoduje przeciągnięcie nitki od spodu na prawą stronę materiału, aby to zmienić należy zmniejszyć naprężenie nitki górnej lub w ostateczności zwiększyć naprężenie nitki dolnej.
3. Zbyt słabe naprężenie na nitce górnej- powoduje, że nitka spodnia nie układa się ładnie. Należy zwiększyć naprężenie nitki górnej lub w ostateczności poluzować naprężenie nitki dolnej.

Dodatkowo podczas szycia jeśli jest tylko taka możliwość to najpierw zszywamy materiały, a potem obrzucamy krawędzie. Wtedy od razu obrzucamy dwie warstwy, dzięki temu uzyskanie idealnego ściegu jest trochę łatwiejsze, a dodatkowo oszczędzamy czas. Niestety takie rozwiązanie nie zawsze jest optymalne.

Jak prawidłowo szyć ściegiem zygzak i ściegiem owerlokowym?
Jak pewnie wiecie szycie ściegiem zygzak czy ściegiem owerlokowym na grubszych, sztywnych tkaninach jest dużo łatwiejsze niż szycie na cienkich, miękkich tkaninach czy dzianinach, ale są na to metody, nawet dwie. 🙂

Metoda pierwsza.
Stosujemy ją troszeczkę inaczej w zależności od stopki, którą mamy. Sprawdza się głównie podczas szycie grubszych, sztywniejszych materiałów.

1. Szyjemy ściegiem zygzak z wykorzystaniem stopki uniwersalnej.
Wykorzystując tą metodę powinniśmy szyć prowadząc materiał tak, aby igła z prawej strony materiału wbijała się tuż przy jej krawędzi. Tworząc ścieg dosłownie na krawędzi materiału (spójrz zdjęcia poniżej).

2. Szyjemy ściegiem owerlokowym z wykorzystaniem stopki owerlokowej.
Stopki do ściegu owerlokowego mogą wyglądać różnie (zdjęcie poniżej).

Na przykładzie maszyn Janome możemy dobrać:

• stopkę do maszyn z chwytaczem rotacyjnym JANOME 822801001
• do maszyn z chwytaczem wahadłowym JANOME 200132008
• do maszyn z szerokością ściegu do 9 mm JANOME 859810007

W odróżnieniu od stopki uniwersalnej stopka owerlokowa posiada bardzo istotny prowadnik i bolce lub blaszkę, na których układa się nitka. Do prowadnika (czarny plastikowy lub metalowy) podczas szycia przykładamy krawędź materiału. Wówczas igła wbija się dokładnie tak, jak powinna, czyli w materiał i poza krawędź materiału (spójrz zdjęcie poniżej). Ważne jest, aby podczas szycia tą stopką ustawić optymalną szerokość ściegu owerlokowego/zyg zak’a (w instrukcji obsługi waszej maszyny lub na opakowaniu od stopki są najczęściej podane prawidłowe parametry). Igła powinna wbijać się tuż za bolcami stopki z ich zewnętrznej strony. Bolce przetrzymują lepiej materiał podczas szycia, dodatkowo ścieg tworzy się na tych bolcach, a więc nie ma prawie możliwości, aby nitka ściągała nam materiał.

Igła wbija się z prawej i lewej strony poza bolce stopki.

Druga metoda.
Stosujemy ją z stopką owerlokową, możemy korzystać zarówno z zygzaka jak i z ściegu owerlokowego. Sprawdza się głównie podczas szycia cienkich, miękkich tkanin czy dzianin. Przy tej metodzie ścieg tworzymy dalej od krawędzi. Po przeszyciu, nadmiar odcinamy. Podczas szycia, materiał jest lepiej przytrzymany, igła łatwiej może wbić się w materiał. Ścieg jest tworzony na drucikach, a więc nie ściąga materiału, nawet przy szyciu cienkich tkanin czy dzianin. Przykłady na zdjęciach poniżej.

– dzianina łączona ściegiem owerlokowym na stopce owerlokowej:

– cienka tkanina szyta na stopce zwykłej, a poniżej na zdjęciu to samo łączenie z zastosowaniem stopki owerlokowej. W obu przypadkach szyłam przez dwie warstwy bardzo cienkiego materiału.

Co jeżeli pomimo zastosowania powyższych wskazówek krawędź nadal jest ściągana? Należy wyregulować naprężenie nici górnej, a nawet w ostateczności dolnej. Jeżeli macie wątpliwości jak regulować naprężenie nici górnej to zajrzyjcie do instrukcji obsługi Waszej maszyny. Najczęściej taka regulacją znajduje się w dobrze dostępnym miejscu, poniżej typowy przykład w oparciu o maszynę Janome 525S.

Jeżeli regulacja naprężenie górnej nici nie przynosi pożądanego efektu, to możemy dodatkowo wyregulować naprężenie nici dolnej w bębenku, ale jest to ostateczność.

Zanim zmienimy naprężenie nici w bębenku proponuję sfotografować lub oznaczyć w jakiej pozycji znajduje śrubka do regulacji przed naszą ingerencją, po to abyśmy mogli wrócić do poprzedniego ustawienia.
Zmianę naprężenia w bębenku regulujemy poprzez dokręcenie lub poluzowanie śrubki, poprzez nieznaczne przekręcenie jej! Wykorzystujemy do tego mniejszy śrubokręt/ wkrętak.

Poniżej na zdjęciu śrubka do regulacji naprężenia w maszynie z chwytaczem rotacyjnym. Jeśli dokręcamy śrubkę (kierunek wskazówek zegara) to zwiększamy naprężenie i na odwrót.

Tutaj maszyna z chwytaczem wahadłowym. Regulacji dokonujemy na bębenku.

Na koniec wspomnę o hydrofoli, którą możecie podłożyć pod krawędź, jeśli żadne metody nie przynoszą rezultatu. Hydrofolia wzmocni/usztywni krawędź, a w w praniu się rozpuści i nie pozostanie po niej śladu.

Podsumowując 🙂
Jeżeli chcemy uzyskać za każdym razem i na każdym materiale idealny ścieg zygzak lub ścieg owerlokowy to musimy stosować różne techniki szycia, różne stopki i regulować naprężenie nici.
Z mojego doświadczenia mogę Wam podpowiedzieć, że najlepiej jest zawsze stosować stopkę owerlokową, niezależnie czy szyjemy ściegiem zygzak czy ściegiem owerlokowym. Dzięki niej uzyskanie idealnego ściegu jest dużo łatwiejsze. Wiem, że nie każda maszyna posiada tą stopkę w standardowym wyposażeniu, ale wierzcie mi to jest stopka, w którą warto zainwestować, nie kosztuje dużo, a daje świetne efekty.
Gdybyście mieli jakieś pytanie odnośnie tego wpisu to piszcie śmiało. 🙂